امیر ناظمی: مداخله سازمانهای دولتی در بازار نشر، سطح محتوای کتابها را کاهش میدهد
رئیس سازمان فناوری اطلاعات در مراسم تبادل تفاهمنامه همکاری مشترک در انتشار محتوای الکترونیک، ضمن اشاره به صدمات مداخله دولت در بازار نشر و پژوهش، گفت لازم است دولت، انتشار کتاب را کنار بگذارد و بازار نشر را به بازیگران بخش خصوصی واگذار کند. به گفته امیر ناظمی:
عدم توجه به این موضوع در طولانیمدت باعث شکلگیری جنگلی از پلتفرمهای دولتی خواهد شد که علاوه بر ایجاد مداخله دولت در فعالیتهای بخش خصوصی، بازار نشر را به هم میریزد و کیفیت خدمات پژوهشی را کاهش میدهد.
در همین راستا، سازمان فناوری اطلاعات ایران کلیه کتابها و گزارشهای منتشرشده خود را بهصورت رایگان در دسترسی شهروندان قرار میدهد. سازمان فناوری طی امضای قرارداد دوساله با طاقچه (شرکت خدمات هوشمند ایده طلایی هاتف معاصر)، ۱۰۱ عنوان کتاب و ۳۹ گزارش را بهصورت رایگان در اختیار شهروندان قرار میدهد که محتوایی شامل توسعه فناوری اطلاعات در کشور، امنیت فضای سایبری، حریم خصوصی و شاخص جهانی امنیت سایبری، مدیریت پروژه فناوری اطلاعات و ارتباطات، فناوری اطلاعات و ارتباطات برای توسعه سیاستها، فرآیندها و حاکمیت، فناوری اطلاعات و اقتصاد دیجیتال، دولت الکترونیک، شهرهای هوشمند، کسبوکارهای دیجیتال، امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات دارند.
رئیس سازمان فناوری در مورد دلیل انتخاب استارتاپ طاقچه گفت بخش خصوصی آموخته تا با هدف کسب درآمد، به سلیقه شهروندان احترام بگذارد؛ درنتیجه باید به این کسبوکارهایی که مورد تأیید و استفاده مردم هستند، احترام گذاشت؛ در غیر این صورت شاهد ظهور انبوه اپلیکیشنهای دولتی خواهیم بود که هر کدام میتوانند با مداخله در کار بخش خصوصی، حریم خصوصی شهروندان را به خطر بیندازند و سرویسی با کیفیت نازل عرضه کنند.
امیر ناظمی میگوید دسترسی به دادههای نهادهای دولتی، علاوه بر باعث سرریز شدن دانش در جامعه، نقش چشمگیری در توانمندی بخش خصوصی ایفا میکند. وی گفت:
متأسفانه در حال حاضر پژوهش و پژوهشگری به هیئت علمی دانشگاهها محدود شده و گروههای پژوهشی بهعنوان شغل و نهاد مورد رسمیت قرار نگرفته است. برخی پژوهشگران در کشور به خاطر اینکه خیالشان بابت عدم دسترسی دیگران به متن پژوهشهای گذشته راحت است، یک حاشیه امن بر این مبنی دارند که مقالهشان در مقام مقایسه قرار نمیگیرد؛ اما زمانی که پژوهشها مورد دسترسی عموم قرار بگیرد، پژوهشگران آن را ارزیابی خواهند کرد تا شامل محتوای تکراری و نقض حقوق مالکیت فکری نباشند. درنتیجهی این موضوع، اخلاق حرفهای و پژوهشی گسترش پیدا میکند.
انتشار محتوای کتابها با ایجاد دسترسی برای همگان باعث شکلگیری بازار پژوهش، ایجاد حق انتخاب برای متقاضی، گسترش اخلاق پژوهشی و حفظ حقوق مالکیت فکری میشود. بهعلاوه، پژوهشگران دیگر نمیتوانند طی انعقاد قرارداد با نهادهای دولتی، از انتشار پژوهشهایشان جلوگیری کنند.
ناظمی در انتها ابراز امیدواری کرد که دیگر سازمانهای دولتی نیز این رویه را پیش بگیرند و در زمان برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب پس از کرونا، شاهد حضور هیچ سازمان یا انتشارات دولتی نباشیم؛ چرا که به گفته او، «آنها به دلیل عدم تخصص، بازار نشر را بر هم میزنند و باعث کاهش سطح محتوای کتابهای تولیدشده میشوند. بهعلاوه به دلیل منافع خود در انتشار کتاب، کمترین اهمیت را به محتوای کتابها میدهند.» ناظمی بر همین اساس اضافه کرد که امیدوار است در آینده، حتی مراکز تحقیقات دولتی هم در کنار خود، مراکز انتشاراتی نداشته باشند.
