رگولاتوری: ظرفیت پهنای باند اینترنت بینالملل طی هفت سال ۲۰۰ درصد افزایش یافت
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری) در گزارشی با نام «ایران در مسیر هوشمندی» خلاصهای از عملکرد بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در اقتصاد ایران و ظرفیتهای آن برای توسعه را منتشر کرده است.
پیشبینی میشود اقتصاد دیجیتال ۵ سال آینده، سهم ۳۰ درصدی از اقتصاد جهانی داشته باشد. این درحالی است که سهم اقتصاد دیجیتال در تولید ناخالص داخلی (GDP) ایران، سال ۹۸ به ۶/۵ درصد رسید. با اینکه متوسط رشد اقتصاد دیجیتال ایران از دیگر بخشهای اقتصاد بیشتر است اما هنوز جای رشد زیادی تا میانگین ارزش اقتصاد دیجیتال در سطح دنیا وجود دارد. رگولاتوری درخصوص رشد اقتصاد دیجیتال در ایران با وجود کوچک شدن کلی اقتصاد با اعمال تحریمها، به ۳۱ هزار فروشگاه اینترنتی دارای نماد الکترونیکی، ۱۶۰ هزار میلیارد تومان حجم مبادلات تجارت الکترونیکی و ۶۰ درصد رشد سالانه حجم مبادلات تجارت الکترونیکی اشاره میکند.
بااینحال جایگاه ایران در شاخصهای کلیدی اقتصاد بسیار پایین است. طبق اعلام مجمع جهانی اقتصاد، ایران اقدامات خوبی مانند سهولت پرداخت مالیاتها و ارتقای سیستم پنجره واحد تجارت فرامرزی انجام داده که باعث سهولت کسبوکار شده است اما هنوز هم رتبهی مناسبی در این شاخص ندارد.
از سوی دیگر، ایران بهخاطر داشتن جمعیت بالای ۸۲ میلیون نفری، بیش از ۱۸۷ میلیون خط تلفن همراه واگذار کرده که ضریب نفوذ ۱۴۲/۰۷ درصدی را نشان میدهد. تعداد کاربران اینترنت در ایران هم بیش از ۷۸ میلیون است که ضریب نفوذ ۸۹ درصدی را نشان میدهد.
بر اساس گزارش رگولاتوری، ایران همچنین در شاخص جهانی توسعه فناوری اطلاعات یا IDI با ۱۳ رتبه ارتقا به جایگاه ۸۱ ازمیان ۱۷۶ کشور دنیا رسیده است. این شاخص شکاف دیجیتالی در کشورها را اندازهگیری کرده و عملکرد فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی آنها را نیز با یکدیگر مقایسه میکند. شاخص دولت الکترونیک ایران نیز در سال ۲۰۱۸ نسبت به دو سال قبل از آن، ۲۰ رتبه ارتقا یافته است.
وضعیت توسعه زیرساختهای ارتباطی در ایران
بر اساس گزارش رگولاتوری، در دولت یازدهم تعداد مشترکان تلفن همراه در کشور به بیش از ۱۱۵ میلیون مشترک رسید. در سال اول روی کار آمدن دولت دوازدهم نیز، تمامی شهرها تحت پوشش اینترنت قرار گرفتند. همچنین ظرفیت فیبر نوری از ۵۱ هزار و ۸۴۹ کیلومتر در سال ۹۲ به ۷۰ هزار و ۷۸۹ کیلومتر در سال ۹۸ رسید.
رگولاتوری همچنین آورده است که ظرفیت پهنای باند داخلی از ۶۲۴ گیگابیت بر ثانیه در سال ۹۲ به ۲۴ هزار و ۲۰ گیگابیتبرثانیه در سال ۹۸ رسید. این بهمعنای رشد ۳ هزار و ۸۰۰ درصدی ظرفیت پهنای باند داخلی طی هفت سال است. در ادامه با اشاره به ظرفیت پهنای باند بینالملل، رشد آن طی هفت سال برابر با ۵ هزار و ۲۰۰ درصد عنوان شده است. طبق گزارش رگولاتوری، ظرفیت پهنای باند اینترنت بینالملل از ۸۲ گیگابیت بر ثانیه در سال ۹۲ به ۴ هزار و ۳۰۹ گیگابیتبرثانیه در سال ۹۸ رسید.
ظرفیت پهنای باند شبکهی انتقال نیز از ۱۱۱۶ ترابیتبرثانیه به ۲۷ هزار و ۶۰۱ ترابیتبرثانیه در سال ۹۸ رسیده است که رشد ۲ هزار و ۴۰۰ درصدی را نشان میدهد.
رگولاتوری گزارش میکند که ۶۸ میلیون نفر در سال ۹۸ به پهنای باند سیار دسترسی داشتهاند که ضریب نفوذ پهنای باند سیار را به ۸۳/۰۵ میرساند. درادامه اشاره شده که تعداد مشترکان تلفن همراه در سال ۹۸ برابر با ۱۸۷ میلیون نفر و معادل ضریب نفود ۱۴۲/۰۷ درصدی بوده است. مشترکان تلفن ثابت ۲۹ میلیون نفر گزارش شدهاند که ضریب نفوذ ۳۴/۸۹ درصدی را نشان میدهد.
رگولاتوری در ادامه به ضریب نفوذ اینترنت همراه نیز اشاره کرده که برابر با ۸۳/۰۵ درصد است و اینترنت ثابت (XDSL) نیز ضریب نفوذ ۱۰/۹۵ درصدی در سال ۹۸ داشت.
رگولاتوری در بخش «دستاوردهای استقلال ایران در فضای مجازی» اذعان میکند که کشور در تولید تجهیزات و سامانههای امنیتی مورد نیاز شبکه ملی اطلاعات به خودکفایی صد درصدی رسیده درحالیکه در تولید تجهیزات مورد نیاز شبکه سیار تا ۳۰ درصد و در تولید تجهیزات مورد نیاز شبکه ثابت ۷۰ درصد موفق بوده است.
طبق گزارش رگولاتوری، استقرار کامل شبکه ملی اطلاعات ارمغانهایی همچون رسیدن به جایگاه اول منطقه در توسعهی دولت الکترونیکی، فناوری اطلاعات و شاخص سهولت کسبوکار را داشته است. ازجمله دستاوردهای دیگری که با استقرار کامل شبکه ملی اطلاعات در کشور بهدست آمده، شامل سهم ۱۰ درصدی اقتصاد دیجیتال از اقتصاد کشور، کسب ۱۰ درصدی ارزش بازار بورس توسط شرکتهای دانشبنیان، کاهش ۳۰ درصدی مراجعههای مردمی به دستگاههای اجرایی، دسترسی ۱۰۰ درصدی خانوارها به اینترنت سیار با سرعت ۱۰ مگابیتبرثانیه و سهم ۱۰ درصدی خردهفروشی الکترونیکی میشود.